سوزن دوزی ترکمن به عنوان ششمین اثر جهانی گلستان ثبت شد

به گزارش خبرنگار مهر، در چهارمین روز از هفدهمین نشست کمیته بین‌الدولی پاسداری از میراث‌فرهنگی ناملموس در شهر رباط مراکش از ۶ تا ۱۲ آذرماه ۱۴۰۱ در حال برگزاری است، هنر سوزن‌دوزی ترکمن (ترکمن‌دوزی) به‌عنوان بیستمین عنصر میراث‌فرهنگی ناملموس کشورمان مشترک با ترکمنستان به ثبت جهانی رسید.

هنر سوزن دوزی ترکمن به عنوان ششمین اثر بعد از میراث جهانی قابوس، کمانچه ایرانی (کمانچه ترکمن)، دوتار ایرانی (دوتار استان گلستان)، جنگل‌های هیرکانی و راه آهن سراسری ایران و ایستگاه‌های بندرگز و بندرترکمن و مسیر ریلی آن به ثبت جهانی رسیده است.ر

سوزن دوزی ترکمن یا سیاه دوزی که نوع دوخت آن زنجیره فشرده و بسیار ریز است، در زبان ترکمنی به آن سانجیم می‌گویند و بیشتر از نقوش هندسی و قرینه به صورت ذهنی بهره گرفته می شود.

گلدوزی مصور ترکمن از زمان سکاها رایج بوده است و ترکمن‌ها از قدیم الایام به تهیه ابریشم که به عنوان ماده اصلی سوزندوزی تلقی می‌شود پرداخته و دختران و زنان لباس‌های خود را با نخ‌های ابریشمین که با رنگ‌های طبیعی رنگرزی می‌شد، سوزندوزی می‌کرده اند و این امر از نغمه‌های زنان ترکمن و در ادبیات شفاهی آن به وضوح مشخص است.

هنر سوزندوزی ترکمن‌در تزئین لباس‌های زنان و مردان و کودکان، رودوزی بقچه و بند آن برای جهیزیه دختر یا پسر، قاب‌ها، آیینه، شانه، لباس عروسی برای عروس و داماد، حلقه تاهل زنان، مچ بند، گردن بند، کیف لوازم آرایشی، رومیزی، کوسن، بالش، روتختی، آویزهای دیواری، کیف پول، کیف، کوله پشتی زنانه و غیره تجلی می‌یابد.

امروزه، این هنر برای دکوراسیون خانه‌های معاصر هم استفاده می‌شود.این عنصر عمدتاً در استان‌های خراسان شمالی و گلستان به ویژه در گنبدکاووس، بندرترکمن، آق قلا، کلاله، گمیشان، مراوه تپه و روستاهای اطراف آن رواج داشته و در عین حال هنری شناخته شده در سطح کشور است.