نخستین بافت تاریخی ثبت شده کشور، محروم از نگاه گردشگران
با وجود آنکه بافت تاریخی گرگان به عنوان وسیعترین و نخستین بافت تاریخی کشور در فهرست آثار ملی ثبت شده و پس از اصفهان و یزد سومین بافت با ارزش و دارای سبک معماری در کشور است، اما بیتوجهی متولیان باعث شده که این ظرفیت با ارزش آن طور که شایسته است احیا و معرفی نشود.
شهر تاریخی استرآباد به عنوان اولین بافت تاریخی به ثبت ملی رسیده و عنوان افتخارآمیز وسیعترین بافت تاریخی ثبت شده شمال ایران را دارد؛ محله های بزرگ کنونی آن از جمله سر پیر، دربنو، سرچشمه، میخچه گران، نعلبندان، سبزه مشهد و میدان با صدای روشن تاریخ بوده و بافت قدیم شهر به دلیل وسعت زیاد و سبک معماری جذاب و منطبق بر ساخت و ساز دوران قاجاری که نمونه های کمی از آن به صورت متمرکز در کشور باقی مانده جذابیت زیادی برای گردشگران داشته است.
بامهای سفالی و قرمز رنگ، دیوارها و جرزها آجری و رج به رج کنار هم چیده شده شمایلی از شهر استرآباد، عناصر آن و فضاهای شهری همچون مساجد و معابر است.
بافت تاریخی گرگان دارای ویژگیهای منحصر به فردی است که آن را از سایر قسمتهای شهر متمایز میکند و به نوعی هویت شهر محسوب میشود.
این بافت به عنوان سومین بافت باارزش و دارای سبک معماری پس از اصفهان و یزد بوده که مساحت آن ۱۵۶ هکتار است و ثبت این اثر به عنوان نخستین بافت تاریخی کشور در فهرست آثار ملی در سال ۱۳۱۰ نشان از اهمیت این منطقه ارزشمند است
محله «دربنو» یکی از محلات قدیمی شهر گرگان بوده که در بخش غربی بافت تاریخی قرار گرفته و برخی از بناهای آن مرمت و بهسازی شده است.
در مرکز محله تکایای مختلفی واقع شده که تکیه دربنو دارای نقشه ساختمانی ذوزنقهای شکل و در ۲ طبقه ساخته شده و قدمت حمام محله دربنو به دوره صفوی میرسد که مردم در ایام محرم و بعد از آیین سنتی طوق بندان در این حمام استحمام میکردند.
مدرسه عمادیه از آثار شاخص دوره صفوی این محله است و از محدود آثار این دوره که هنوز کاربری اصلی خود را حفظ کرده و کتابخانه بسیار ارزشمندی در این مدرسه وجود داشت. این مدرسه که در آن علمای مشهور دوران صفوی به تدریس میپرداختند، محل زندگی طلاب و علما نیز بوده است.
وجود چندین امامزاده در بافت تاریخی نظیر «امامزاده ۹ تن»، «امام زاده اسحاق»، «قدمگاه امام حسن عسگری»، «امامزاده بی بی حور و بی بی نور» در بقعه های تاریخی و زیبا بر ارزشهای معنوی و بصری این بافت تاریخی افزوده است.
«نعلبندان» و «میدان» دو بازار تاریخی که هنوز زنده است
بازار نعلبندان و بازار قیطریه (بازارچه میدان) هم از جمله مکان های تاریخی بوده که از این دوبازار اصلی با کاربرد شهری و فرا منطقهای هنوز هم استفاده می شود.
بر خلاف شهرهای کاشان، یزد و اصفهان که همه ساله میزبان گردشگران زیادی از اقصی نقاط کشور و حتی جهان برای بازدید از ابنیههای تاریخی هستند، بناهای تاریخی گرگان سهم بسیار ناچیز و اندکی در جذب گردشگر دارد تا جایی که به گفته عضو شورای شهر گرگان بیش از ۶۰ درصد مردم شهر گرگان با بافت تاریخی شهر آشنایی ندارند.
هرچند در ساله های اخیر تحرکات خوبی نظیر ساخت هتل در خانه های تاریخی ، اختصاص اتوبوس گردشگری برای رونق گردشگری دربافت تاریخی گرگان صورت گرفته اما هنوز تا رسیدن به نقطه مطلوب فرسنگ ها راه است.
گرگان ۸۰۰ بنای تاریخی دارد
بنا بر اعلام عالیه ملک شاهکویی سرپرست پایگاه شهر تاریخی استرآباد بافت تاریخی گرگان در حال حاضر ۸۰۰ بنای تاریخی قرار دارد که مربوط به دوره های سلجوقی، صفوی، قاجاری و پهلوی است و یکی از مهمترین بناهایی که در این بافت تاریخی با قدمت بالا قرار دارد مسجد جامع شهر و امامزده نور مربوط به دوره سلجوقی، مدرسه عمادیه دوره صفویه، مدرسه تقوی، خانه باقری، خانه های شیرنگی ها دوره قاجاریه و بسیاری از خانههای تاریخی پهلوی است.
قول مساعد نماینده مجلس مردم برای پیگیری وضعیت بافت تاریخی گرگان
رمضانعلی سنگدوینی نماینده مردم گرگان در مجلس شورای اسلامی در جلسه این هفته کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی گرگان که با حضور اکثر دستگاه ها و نمایندگان مرتبط با بافت تاریخی گرگان، فعالان اجتماعی دغدغه مند برگزار شده بود، اظهار کرد: پیگیری و رسیدگی مربوط به تصمیمات مسائل بافت تاریخی گرگان را از طریق دستگاه های اجرایی شخصاً به عهده میگیرم تا همه با جدیت و تلاش موثر در این امر مهم مداخله کنند.
رئیس کمیسیون گردشگری، سرمایهگذاری و بافت تاریخی شورای اسلامی شهر گرگان ظهر پنجشنبه ۳۱ خرداد در گفت و گو با خبرنگاران در مورد آخرین اقدامات در خصوص احیا بافت تاریخی گرگان گفت: راهاندازی اتوبوس گردشگری با سه هدف در شورای اسلامی شهر گرگان سیاستگذاری و توسط شهرداری اجرایی شد.
۶۰ درصد مردم گرگان با جاذبههای تاریخی شهر آشنایی ندارند
علی اکبر بصیر نیا بیان کرد: بیش از ۶۰ درصد مردم گرگان با جاذبههای تاریخی و تفریحی شهر آشنایی ندارند و هدف اصلی از آغاز به کار این اتوبوس، آشنا کردن شهروندان با این جاذبهها است. در راستای تشویق خانواده و فرزندآوری، در کنار رونمایی از اتوبوس گردشگری مراسم ازدواج زوجهای جوان نیز برگزار شد.
بصیرنیا افزود: موضوع دیگر اینکه خیلی از مسافران و گردشگران از گرگان تردد میکنند، اما میزان اقامت در این شهر پایین است. بر اساس آمارهای رسمی سالانه حدود ۲۰ میلیون مسافر از شهر گرگان عبور میکنند، اما این شهر را به دلیل نداشتن زیرساختهای گردشگری بهعنوان مقصد انتخاب نمیکنند. ما به دنبال ماندگاری مسافران هستیم تا شاهد پویایی اقتصاد شهر باشیم.
وی با اشاره به اینکه تأکید ما بر شورونشاط اجتماعی شهروندان است، گفت: با توجه به شعار تبدیل گرگان به مقصد گردشگری، امیدواریم در کنار اتوبوس، شاهد افتتاح و بهرهبرداری از دیگر پروژههای گردشگری شهر گرگان باشیم.
اختصاص ۳۰۰ میلیارد ریال برای احیای شهر تاریخی استرآباد
بصیرنیا یکی از مهمترین طرح های در حوزه گردشگری گرگان را احیای شهر تاریخی استرآباد (گرگان) عنوان کرد و گفت: بافت تاریخی گرگان با وسعت ۱۶۲ هکتار یکی از نخستین بافتهای تاریخی ثبتشده در کشور به شمار میرود. در سالهای اخیر موضوع احیای بافت تاریخی این شهر در دستور کار قرار گرفت و امسال نیز گذر دوم این بافت از آفتاب ۱۵ تا درب نو با اختصاص ۳۰۰ میلیارد ریال کف سازی و جداره سازی می شود.
عضو شورای اسلامی شهر گرگان اضافه کرد: افتتاح مرحله اول دهکده گردشگری یا همان شهربازی مدرن در سال جاری، ساماندهی تپه تاریخی قلعهخندان که سالها مغفول مانده بود، ادامه احداث بازار موزه هفت شهر ازجمله طرح های مهم گردشگری در گرگان است. امیدواریم با بهرهبرداری از اقدامات و المانهای گردشگری شاهد افزایش ماندگاری و بهبود اقتصاد شهروندان گرگانی باشیم.