گرگان – ایرنا – دست ساخته‌های هنرمندان گلستان بازتاب تاریخ و تمدن سرزمین استرآباد از هزاره‌های دور به شمار می‌رود؛ آثار ناب و اصیلی که با جلوه‌های برآمده از ذوق و سلیقه هنرمندان زن و مرد اقوام ساکن این استان، در نظر گردشگران به خصوص مسافران نوروزی عشوه‌گری می‌کند و یکی از دلایل سفر به این خطه است.
به گزارش ایرنا، فرش دستبافت، پوشش اقوام، زیور آلات ترکمنی، گلیم، قالیچه، پشتی، عروسک محلی و جاجیم از اصلی‌ترین صنایع دستی گلستان به شمار می‌رود که یکی از ویژگی‌های آن، انتقال سینه به سینه راز و رمز تولید آن است که این آثار را به دست ساخته‌هایی غیرقابل تکرار بدل کرده است.
همزیستی ده‌ها قوم ایرانی از جمله فارس، ترکمن، سیستانی، ترک (آذربایجانی و قزلباش)، مازندرانی، بلوچ و قزاق، فعالیت مراکز تاریخی و فرهنگی متعدد، بیش از ۱۰۰ کیلومتر ساحل، خلیج گرگان و دریای خزر، واقع شدن بین ۲ قطب گردشگری شمال کشور و زیارتی مشهد صنایع دستی، گلستان به سرزمینی مورد توجه گردشگران و مسافران نوروزی قرار داده است.
قالیچه ترکمن
فرش ترکمن که به‌عنوان یکی از انواع فرش‌های اصیل دستباف با قدمتی چند هزارساله در طول سالیان دراز بدون تغییرات زیاد در طرح و نقش همچنان بافته می‌شود از جمله صنایع دستی گلستان است که همپای فرهنگ، آداب و رسوم مردمان این دیار قدمت داشته و این دیرینگی هر روز به کیفیت و بهبود آن می‌افزاید تا جایی که گردشگران و مسافران این هنر دست بانوان ترکمن را در سبد سوغات خود قرار می‌دهند.
گلستان را به مهد فرش ترکمن می‌شناسند و در این میان ثبت جهانی این اثر و معرفی گنبدکاووس به عنوان شهر ملی فرش، در جذب گردشگر نقش بسیار زیادی دارد.
برخی گردشگران فقط به نیت خرید فرش ترکمن به گنبدکاووس سفر می‌کنند تا این صنعت حاصل دست زنان و دختران ترکمن را به عنوان سوغات به شهر خود ببرند.
جاجیم روستای زیارت گرگان
زبیده ملکی یکی از کارآفرینان روستای زیارت گفت: جاجیم روستای زیارت شهرستان گرگان به عنوان یکی از دست بافته‌هایی است که با نخ پشمی بافته می‌شود که سوغاتی مناسبی برای گردشگران و مسافران به ویژه در ایام نوروز محسوب می شود.
به گفته وی از این دست بافته به عنوان زیرانداز، پشتی، سجاده، فرش، پادری، سفره، رومیزی، کیف های دوشی و کوله پشتی استفاده می‌شود.
وی با سابقه بیش از ۳۵ ساله در این صنعت افزود: استفاده از جاجیم بین خانواده های روستایی و عشایر گلستان به عنوان زیرانداز، پلاس، فرش، رختخواب و پاپیچ رواج داشته و در زمان حاضر هم به عنوان چشم روشنی و سوغات هدیه داده می شود.
وی اظهار داشت: به‌جز ایام نوروز و تابستان، گردشگران بسیاری در طول سال اقدام به خرید جاجیم کرده و از آنجا که جاجیم روستای زیارت شناخته شده تر بوده افراد بسیاری تمایل به خرید این محصول و استفاده از آن در منازل خود دارند.
لباس های سنتی اقوام گلستان
عاشور تاج‌یولی یکی از بانوان ترکمن با اشاره به استقبال گردشگران از لباس های سنتی گفت: فرهنگ غنی و دیرپای ترکمن در پوشاک سنتی این قوم تجلی پیدا کرده که از ابریشم، پوست، کتان و پنبه تهیه می‌شود و شامل تن‌پوش، پاپوش، سربند و اجزای متنوع دیگر است.
وی اظهار کرد: قیرمیز کؤینک پیراهن‌های ابریشمی و سنتی، بالاق یا شلوار و چارقد از جمله پوشاک زنان ترکمن است که با سوزندوزی، زیبایی لباس دوچندان شده و ترکمن‌ها در طول تاریخ لباس سنتی و محلی خود را حفظ کرده و همچنان از این پوشش استفاده می‌کنند.
فاطمه تیموری یکی از بانوان ترک قزلباش هم گفت: لباس سنتی و محلی زنان مینودشت از پیراهنی به اسم جامه، دامنی چین‌دار به نام تنبان، روسری سنتی با ریشه منجوق‌دار با نام دوتخته، رودلی سکه‌دوزی شده، پیشانی‌بندی به اسم پیش‌مندلی برای زنان متاهل، کلاهی به اسم کلته برای دختران مجرد همراه سکه‌دوزی اطراف آن، جلیقه و کلیجه یا کت آستین‌دار با نقوش سنتی از پارچه ابریشمی قرمز تشکیل شده و این لباس که در قدیم از ابریشم خالص بافته می‌شد از سوی بازرگانان مسیر جاده ابریشم به سایر نقاط جهان می‌رفت و طرفداران زیادی هم در آن مناطق داشت.
فاطمه یکتامهر یکی از بانوان بلوچ گلستانی هم گفت: لباس زنان سیستانی با خامه دوزی، سیاه دوزی و سوزن دوزی در حاشیه یقه و سرآستین لباس برای گردشگران قابل توجه بوده و در بیشتر زمان ها درباره سوزن دوزی های حاشیه لباس هایمان دختران و زنان جوان مشتاق گفت و گو هستند.
عروسک محلی
فاطمه معصومی که در صنعت عروسک های بومی سیاه رودبار در علی‌آبادکتول فعالیت می‌کند گفت: عروسک سیاه رودبار قصه رمزآلود و پیچیده‌ای دارد که بسیاری از توریست ها و گردشگران داخلی و خارجی را مجذوب خود می‌کند.
عصمت خواجه هم یکی از فعالان فروش عروسک محلی هم در این ارتباط اظهار داشت: عروسک های محلی و سنتی چون سرخدال سیاه رودبار، گوسفند شاوره، الاغ مهربون قلعه قافه، کتولی، ماروچه و آروسک قلعه قافه با پوشش لباس محلی و رنگ های شاد ابریشمی سالهاست از سوی اهالی، گردشگران و مسافران این منطقه مورد استقبال قرار گرفته و نقش تاثیرگذاری در انتقال تاریخ شفاهی و فرهنگ غنی منطقه ایفا می کند.
وی افزود: این دست ساخته ریشه در تاریخ فرهنگی و هنری نیاکان نگارستان اقوام ایران زمین داشته و بسیاری از گردشگران و مسافران نوروزی به ویژه کودکان به عنوان سوغات محبوب و ارزشمند از آن استقبال می کنند.
صنایع دستی حصیری
صنم صادق پور یکی از فعالان صنعت حصیربافی استان گلستان هم گفت: صنایع دستی حصیری یکی از مهمترین سوغات این استان شمالی برای مسافران نوروزی بوده که نظر هر تازه واردی را جلب می کند؛ حصیر در اندازه ها و شکل های مختلف بافته و مصارف گوناگونی همچون زنبیل، کلاه، سفره، سبد، آبکش، جانونی، خمره، اردوی خوری، کاسه و پیاله، باکس پیک نیک، جامیوه، ظرف سبزی، سینی دسته دار، زیربشقابی، هفت سین، جای سیب زمینی و پیاز داشته و توانسته خود را در سبد سوغات مسافران و گردشگران گلستانی جای دهد.
این بانوی کارآفرین خاطر نشان کرد: پنجشنبه های صلواتی را در شهرستان کردکوی برای تعمیررایگان وسایل حصیری راه انداختیم که حتی حصیرهایی که از استان های دیگر هم خریداری شده به رایگان در این روز بازسازی و تعمیر می کنیم.
صنایع دستی چوبی
مهران مهدان یکی از فعالان حوزه لاک تراشی گلستان در این ارتباط اظهار داشت: استقبال ویژه مسافران و گردشگران از ظروف چوبی مانند پارچ، لاکچه، لاک نان، لاک قند ریزکن و آب‌گردان با توجه به کارکرد مطلوب و زیبایی محصولات لاک تراشی پررونق تر از گذشته است.
وی افزود: معرفی بیشتر لاک تراشی به عنوان یکی از ظرفیت‌های اقتصادی نگارستان اقوام تاثیر بسیاری در اشتغالزایی ساکنان گلستان خواهد داشت.
زیورآلات سنتی
شیرین تنی یکی از بانوان قزاق گلستانی هم با اشاره به استقبال گردشگران از زیورآلات سنتی گفت: زنان هنرمند گلستانی و به ویژه قزاق، ترکمن، بلوچ، سیستانی و قزلباش به طور سنتی همراه با لباس محلی خود زیورآلات ساخت دستان خود از جمله دستبند، گوشواره، گردنبند و یا آویزهای مو را استفاده می‌کنند و فرهنگ غنی نگارستان اقوام مختلف در زیورآلات سنتی با طرح های اصیل، زیبا و بسیار شاد هر ساله مورد استقبال مسافران و گردشگران نوروزی قرار می گیرد.
به گزارش ایرنا، گلستان با وجود چشم‌اندازهای کم نظیر، مناظر رویایی و پیشینه تاریخی‌اش همواره پذیرای گردشگران داخلی و خارجی بسیاری است و در کنار این جاذبه‌ها، صنایع دستی آن به واسطه سکونت اقوام مختلفی مانند فارس، ترکمن، سیستانی، ترک (آذربایجانی و قزلباش)، مازندرانی‌ها، بلوچ و قزاق‌ها نسبت به سایر مناطق کشور دارای تنوع بیشتری است به طوری که هر مسافر و گردشگری را سرشوق می‌آورد.
فرش دستباف، نمد، زیورآلات و سوزن دوزی ترکمن، جاجیم بافی روستای زیارت گرگان، ابریشم بافی قزلباش‌های رامیان و مینودشت، سوزن دوزی شاهکوه و قوم بلوچ و دوخت‌های سنتی پوشاک از جمله صنایع دستی اقوام ساکن در گلستان است که با هنرمندی زنان و دختران و مردان این استان، هر کدام نام و آوازه خود را در بین خریداران داخلی و خارجی دارد.
به گزارش ایرنا، ۲۵ هزار هنرمند صنایع دستی گلستان در بیش از ۸۰ رشته بومی و غیربومی از جمله فرش دستبافت، ابریشم‌بافی، نمدمالی، البسه محلی اقوام، زیور آلات ترکمنی، حصیر بافی، سوزندوزی ترکمن و جاجیم بافی فعالیت می‌کنند.