گردشگری روستایی در بسیاری از کشورهای دنیا، به صورت ویژه در کانون توجه قرار دارد اما این ظرفیت در گلستان با چالشهای بسیاری روبهروست به گونهای که اهالی برخی از روستاها، در ایام پرمسافر، اجازه نمیدهند گردشگران به روستایشان وارد شوند.
نویاب؛ هنگامه خاندوری: گردشگری روستایی یکی از فرصتهایی است که میتواند علاوه بر منافع اقتصادی، زمینههای اجتماعی، فرهنگی و محیطزیستی را نیز در هر استانی پوشش دهد. اگرچه نیمی از روستاهای گلستان از ظرفیت این نوع گردشگری برخوردارند اما از این موهبت چندان بهرهای نبردهاند و روستاهای هدف گردشگری با مشکلات و چالشهای بسیاری روبهرو هستند.
شرایط به گونهای است که اهالی برخی روستاها همچون «لوه» واقع در شهرستان گالیکش، در ایام پرمسافر اجازه ورود گردشگران به روستا را نمیدهند.
در میزگردی با حضور دهیار و اعضای شورای سه روستای گردشگری لوه، سیاه مرزکوه و تقرتپه این مشکلات و عوامل ناتوانی روستاهای گلستان در جذب گردشگر را مورد نقد و بررسی قرار داده است.
از قبرستان قدیمی تا یخچالهای طبیعی؛ سیاه مرزکوه بهشت پنهان
محمدتقی صفرخانی، دهیار سیاه مرزکوه گفت: این روستا یکی از کهنترین و زیباترین روستاهای ییلاقی استان گلستان است که در بخش کمالان، شهرستان علی آباد کتول، واقع شده و ارتفاع آن از سطح دریا ۱۹۰۰ متر است.
او افزود: از جاذبههای توریستی و گردشگری روستا میتوان به قبرستان قدیمی با سنگ قبرهای منحصربهفرد، حمام قدیمی روستا که در حال حاضر بخشی از آن تخریب شده، آبشارهای طبیعی از جمله آبشار گنجو و آبشار معروف به پشت آسیو، غارها و تونلهای زیرزمینی که نشان از کهن بودن سیاه مرزکوه دارد اشاره کرد.
او با تاکید بر اینکه ارتفاعات روستا کوهنوردان زیادی را به خود جذب میکند یادآور شد: یخچالهای طبیعی واقع در ارتفاعات روستا و در نزدیکی قله شاهوار از جاذبههای کمیاب گلستان است.
صفرخانی افزود: با وجود همه این مواهبت طبیعی، اما متاسفانه بهرهمندی از این ظرفیتها با چالشهای زیادی روبهروست.
عدم بهرهمندی اهالی سیاه مرزکوه از آب بهداشتی
او توضیح داد: سیاه مرزکوه آخرین روستای دهنه محمدآباد کتول است و مسیر دسترسی روستا به طور کامل آسفالت نشده، همچنین آب غیربهداشتی و ناکافی از اصلیترین مشکلات روستاست.
دهیار سیاه مرزکوه تصریح کرد: میراث فرهنگی صرفاً تسهیلاتی به بخش خصوصی ارائه داده است اما سیاه مرزکوه ظرفیتهای زیادی دارد و باید برای رونق جذب گردشگر تسهیلات بیشتری در اختیار اهالی بومی و غیربومی قرار گیرد.
موانع پیش پای سرمایهگذاران روستای لوه
حمید منصوری، رئیس شورای روستای لوه، نیز گفت: آبشار لوه گردشگران زیادی را برای صعود به خود جذب میکند؛ اما متاسفانه به دلیل نامناسب بودن مسیر تردد، سالانه حداقل ۶ یا ۷ مورد تلفات جانی رخ میدهد.
او با تاکید بر اینکه اجرای طرحها بهکندی انجام میشود افزود: منابع طبیعی حتی اجازه سنگفرش کردن را هم نمیدهد و با وجود پیگیریهای میراث فرهنگی هنوز نتیجهای حاصل نشده است. حتی سرمایهگذاران بخش خصوصی هم از اجرای طرحها استقبال میکنند اما موانع موجود اجازه شروع کار را به آنها نمیدهد.
منصوری با اشاره به اینکه طرح گردشگری روستا زمینه اشتغال ۲۰۰ نفر را فراهم میکند ادامه داد: این طرح تاییدیههای میراث فرهنگی را گرفته است اما منابع طبیعی موافق اجرای آن نیست.
گردشگران را پس میزنیم!
منصوری گفت: با توجه به تردد زیاد، در بسیاری از مواقع در نبود جاده مناسب، باریکی راه و نبود امکانات مناسب، این روستا نمیتواند اجازه ورود گردشگر را بدهد و آنها را به بیرون روستا هدایت میکند.
رئیس شورای لوه توضیح داد: در همه جا برای جذب گردشگر تبلیغ میشود اما ما در عمل ناچاریم آنها را پس بزنیم و متاسفانه برخی مواقع در ایام تابستان به حدود ۶۰۰ خودرو اجازه ورود ندادهایم.
بلاتکلیفی طرح گردشگری «تقرتپه» از سال ۹۹
حسین کتولی، دهیار روستای تقرتپه گفت: روستای تقرتپه مجموعهای از زیباییها را در خود جای داده است و ظرفیت و توانمندیهای بالایی در جذب گردشگری دارد؛ تپهای که در وسط روستا واقع شده، جنگلهای هیرکانی، چشمه بسیار زیبا و کمنظیر «کلزر» که بالغ بر ۱۳٫۵ اینچ آب دارد، از جمله این ظرفیتهاست.
او با اشاره به اینکه از نقاط مختلف کشور برای دیدن این چشمه که متعلق به دوره تیموریان است به روستا میآیند افزود: بهرغم وجود همه این ظرفیتها، پیگیریها برای اجرای طرح گردشگری و بومگردی از سال ۹۹ تاکنون بیثمر بوده است.
به دلیل تغییرات سبک زندگی در شهرها به نظر میرسد روستاها در آیندهای نزدیک به مهمترین مقاصد گردشگران تبدیل شوند اما در حال حاضر این ظرفیت در گلستان مغفول مانده است و جوانان روستایی برای اشتغال ناگزیر از مهاجرت به شهرهای بزرگ هستند. مسئولان گردشگری استان باید بیش از گذشته به این ظرفیت توجه کنند؛ چراکه گردشگری روستایی میتواند به پایداری و حفظ محیط روستا، احیا و ثبات اقتصادی جوامع روستایی و توسعه اقتصاد گردشگری کمک کند.
ذ