در شهرستان کردکوی روستاهای کوهستانی و ییلاقی در منطقهی هزارجریب شرقی در حوزه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی از اهمیت بسیاری برخوردارند؛ چرا که هریک از روستاهای مذکور سرشار از ظرفیتها و پتانسیلهایی در حوزه گردشگری هستند که بخش قابل توجهایی از این ظرفیتها هنوز ناشناخته باقی ماندهاند. از آن میان روستای رادکان، به علت قرار داشتن برج رادکان در جوار این روستا از آوازه جهانی برخوردار است.
رادکان، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان کردکوی در استان گلستان است. این روستا در 35 کیلومتری جنوب غرب شهر کردکوی و در حدود 50 کیلومتری شهرستان گرگان قرار دارد. ارتفاع روستای رادکان کردکوی از سطح دریا به 1448 متر میرسد و تحت تاثیر اقلیم کوهستانی، زمستانهای سرد و تابستانهای معتدل قرار گرفته است. این روستا در دهستان چهارکوه قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۳۲۳ نفر(۷۴خانوار) بودهاست.
روستاي رادكان در دامان البرز شرقي از شمال به ارتفاعات درازنو، از غرب به روستاي كنداب، از جنوب به جنگلهاي پيرامون و از شرق به روستاهاي حاجيآباد و چمن ساور محدود ميشود. همچنین ارتفاعات ييلاقي درازنو در شمال روستاي رادكان به نام بام استان گلستان معروف است. چشماندازهاي اين ارتفاعات كه به روستاها و شهرهاي اطراف اشراف دارند، از جاذبههاي طبيعي روستا به شمار ميآيد.
به لحاظ طبیعی، اراضي جنگلي جنوب روستاي رادكان از درختان پهنبرگ مانند راش، ممرز، افرا، توسكا و… پوشيده شده است؛ اين جنگلهاي سرسبز و با طراوت در فصلهاي بهار و تابستان، علاقمندان بسياري را به سوي خود جلب ميكند.
از دیگر سو، رودخانه رادكان در جنوب آبادي جاري است؛ که اطراف رودخانه رادكان كه منبع اصلي تامينكننده آب كشاورزي روستاست، در بيشتر روزهاي سال، محل مناسبي براي گذران اوقات فراغت و گردشگري است. چشمه «مشكيجار» كه معروفترين چشمه روستا است، علاوه بر تامين آب آشاميدني روستا از جاذبههاي طبيعي آن نيز به شمار ميآيد.
موسيقي مردم روستاي رادكان شامل ترانهها و نغمههاي محلي كتولي و حقاني است كه بیشتر در جشنهاو عروسيهاي محلي نواخته و خوانده ميشود.
پوشاك بیشترمردم روستاي رادكان لباسهاي رايج و معمولي است، ولي افراد ميانسال و كهنسال از لباسهاي محلي استفاده ميكنند. لباسهاي زنان، در طرحها و رنگهاي متنوع و شاد تهيه ميشوند و مشتمل بر دامنهاي پرچين، پيراهن بلند و روسري است كه با انواع زيورآلات و پولكهاي رنگي تزيين ميشوند. در گذشته در این روستا نیز رشتههای صنایع دستی مانند کارچالهبافی(جاجیمبافی)- چوخابافی- تولید لمهچوخا- و… رواج داشته که در حال حاضر نیز همچنان بخشی از زنان روستا به تولید چنین محصولاتی مشغولند.
كوچ عشاير در آغاز و نيمه هر سال يكي از جاذبههاي روستاست. چشمانداز چادرهاي عشاير و لباسهاي محلي رنگارنگ آنان، از ديگر جاذبههاي روستاي اردكان به شمار ميآيد. مردم روستاي رادكان به زبان محلي مازندراني سخن ميگويند.
گریگوری مَلگونُف در سال ۱۸۵۸ و ۱۸۶۰ در پی انجام ماموریتی از سوی حکومت قفقاز به شمال ایران سفر کرد. در سفرنامه او آنجا که مناطق مرزی هزارجریب را برمیشمارد، نام روستای رادکان هم دیده میشود. وی از مرزهای هزارجریب چنین مینویسد: استان استرآباد، رود کوچک ساور در روستای کندو در نیمفرسنگی غرب رادکان، روستای برکوله(بارکلا) و نیلا(نیالا) در اشرف در نزدیکی جاده شاهرود، روستای سرخگریه(سرخگریوه) و بالخاس(مالخواست) و چشمه آروس(چشمه آب شور روستای ارست یا همان باداب سورت) و چهارده (چهاردهکلاته یا دیباج).
برج رادکان
در جوار روستای رادکان، برجی وجود دارد که به برج یا میل رادکان شهرت دارد. برج رادكان در 4 كيلومتري جنوب شرقي روستاي رادكان و در 42 كيلومتري جنوب كردكوي و 54 كيلومتري جنوب غربي گرگان و 117كيلومتري گنبد قابوس این برج در يك منطقه كوهستاني- جنگلي بر روی تپهای طبیعی که از جنس خاک و سنگ است بنا شده. و داراي موقعيت خاص طبيعي و سوقالجيشي است.
تمام بدنه بنا از آجر ساخته شده و آجرهای آن از نظر پختگی، رنگ و استحکام مانند آجرهای گنبد قابوس است. پوشش بنا به صورت دو پوسته بوده که پوسته داخلی به صورت تخم مرغی و پوسته دوم(بیرونی) به صورت رک و سازه بنا آجری با ملات گچ است. ورودی آن در ضلع جنوبی و دارای کتیبه به خط کوفی تزیینی بوده هرچند در گذشتههای دور تخریب شده است. در زیر ناحیه پاکار برج، کتیبههای زیبایی به خط کوفی و پهلوی با آجر و گچ اجرا شده که نام بانی اثر و شروع کار بنا(۴۰۷ ه.ق) و سال اتمام(۴۱۱ ه.ق) و نام معمار آن به اسم احمد ابن عمر نوشته شده است. میل رادکان متعلق به قرن ۵ هجری قمری است و با شماره ۱۴۵ به تاریخ ۱۵/۱۰/۱۳۱۰ درفهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
براي بناي برج رادكان تاكنون پژوهشگران كاربردهايي همچون قصر، مقبره، گنبد و برج بيان كردهاند، اما تا زمان خواندن تمام كتيبههاي اين بنا براي قطعيت اين موضوع، بايد منتظر بود. تاكنون بر اساس متنهاي قرائت شده برخي از اين كتيبهها، گفته شده است كه بناي رادكان متعلق به يكي از اسپهبدان آلباوند تبرستان به نام ابوجعفر محمد ابن وندريان بوده است و اين گنبد مدفدن وي است.
بر كتيبهاي كه در زير گنبد ديده ميشود، ساخت آن در 407هجري قمري ذكر شده است. اين بنا از دو قسمت گنبد و بدنه تشكيل شدهاست. گنبد آن به صورت ترك(مخروطي شكل) و دو پوشه است، كه بيش از 35متر ارتفاع دارد. بدنه بسيار ساده و داراي آجرچيني معمولي و داراي تزیينات آجركاري و گچبري است. به منظور استحكامبخشي بيشتر حد فاصل بندهاي آجرها با فشار انگشت دست به داخل فشرده شدهاست كه قابل توجه است. زيباترين قسمت بنا در بخش فوقاني آن قرار دارد كه عبارت از دو رديف قطار بندي و دو كتيبه كوفي و پهلوي است در ميان تزئينات آجركاري و گچ بري كه نام باني و تاريخ ساخت بر آن نوشته شدهاست. طرح داخلي گنبد رادكان مدور و داراي نمايي ساده از گچ و آهك است. در تمام بدنه بنا، آجر و ملات گچ و آهك بكار رفتهاست.
در گذشته كتيبهاي به خط كوفي بر ورودي بنا وجود داشته كه در دوره قاجار، به سرقت رفته است. اين بنا به شماره 145در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است.
سقاخانه حضرت ابوالفضل(ع) رادکان
در دل روستای رادکان بنای خاصی وجود دارد که ملجا و رجوع مردم رادکان و روستاهای اطراف و اکناف است. این بنا، سقاخانه ابوالفضل(ع) است؛ اتاقی كوچك اما باصفا كه وقتی به آنجا میرسند شمعی روشن کرده و درددلی میكنند. آنگاه با روحی آسوده خاطر به مأمن خود باز میگردند و میدانند كه مشكلشان حل میشود. اینجا همان جایی است كه روزهای تاسوعا و عاشورا پذیرای هزاران دردمند است كه میآیند تا دست به دامن ابولفضلالعباس(ع) و امام حسین(ع) شوند.
کهنسالان روستای رادکان قدمت این سقاخانه بسیار قدیمی میدانند. وقوف مردم روستا در گذشته مثل امهانی و خانم بیبینساء عبدالجواد و… وقف کردهاند حاکی از سابقه تاریخی این مکان مذهبی است. بقعه سقاخانه در سال ۱۳۶۵ به همت اهالی و هیات امنا وقت تجدید بنا شد. در این مکان شش باب زائرسرا جهت استفاده زائرین محترم ساخته شده است. بیشتر مسافران و زائرین در فصل بهار و تابستان به این مکان مذهبی میروند چون در فصول دیگر به علت مشکلات راه امکان دسترسی بسیار مشکل است. چون جاده آن کوهستانی و برفگیر است. برنامه مذهبی اول تا دهم محرم مردم رادکان و حتی روستای همجوار در این مکان مذهبی بسیار باشکوه تشکیل میشود.
سقاخانه رادکان از چند بخش اصلی و اساسی تشكیل میشود: محراب- آبخوری- پیاله، كاسه یا لیوان آبخوری- جام چهل كلید- تندیسی فلزی- كه نماد دست بریده ابولفضل (ع)است در داخل آن دیده میشود.